Hoe is nu met Roel?

14-04-2025
10 keer bekeken 0 reacties

Roel Leenders heeft een diverse carrière opgebouwd waar zijn passie voor ruimtelijk vormgeven en toneel in samenkomen. Als scenograaf is een van zijn uitganspunten: ‘Decor is geen achtergrond, maar een actief deel van de voorstelling’.

Materialiteit en lichtgebruik zet hij in om tot dynamische decors te komen, en in te spelen op voorstellingen met maatschappelijke thema’s die tot nadenken aanzetten. 

Je hebt een bijzonder carrièrepad opgebouwd na je afstuderen bij SintLucas. Hoe is dit zo gegroeid?
“In 2017 studeerde ik af aan SintLucas, bij de opleiding SWD. Eigenlijk begon ik vanaf mijn stagejaar na te denken over: Wat na SintLucas? Tijdens mijn stages wilde ik mezelf breed oriënteren. Ik leerde veel, maar ik hield niet van te veel kaders. Een van mijn stages liep ik bij Nacho Carbonell, een visueel kunstenaar bij Sectie-C in Eindhoven, de kunsten pasten goed bij mij. Daarnaast ben ik vanaf mijn elfde al bezig geweest met toneel. Mijn passie voor vormgeven en theater wilde ik uiteindelijk combineren, en daar bleek een beroep bij te passen: scenograaf. Na SintLucas ben ik gaan studeren aan de Toneelacademie in Maastricht.” 

Wat doe je precies als scenograaf?
“De scenografie is het vormgeven van het toneelbeeld. Van decorstukken, maar ook elementen als licht en dramaturgie. Binnen het artistieke proces heb je een rol als vormgever, je denkt na over de ruimte en wat voor invloed deze ruimte heeft op de vertelling in de voorstelling. Je bent aan de ene kant bezig met het geven van een context aan de ruimte: Waar zijn we en waar zijn de spelers? Bijvoorbeeld een woonkamer, een straat of een abstracte plaats. En hoe kun je, door middel van die vormgeving, het gevoel van het stuk overdragen aan het publiek? Met lichtgebruik kun je bepaalde momenten spannend maken, kil of de warmte benadrukken in een scène. Je probeert eigenlijk alle vormelementen te gebruiken om de emotie van het publiek te beïnvloeden.”

Zou je kort kunnen omschrijven wat jouw stijl is als toneelmaker en scenograaf?
“In mijn ontwerpen is het decor een actief onderdeel van de voorstelling en heeft een eigen dynamiek. Mijn stijl wordt vaak door anderen omschreven als monumentaal, filmisch en ook materialiteit vind ik belangrijk in mijn werk. Daarnaast speelt lichtgebruik een rol. Veel decors die ik heb gemaakt, bestaan uit twee of drie materialen en niet meer dan dat. Vaak is dit ruimtevullend, vandaar het monumentale aspect. Denk bij materialen aan bijvoorbeeld hout, stoffen of zelfs behang. Soms zoek ik naar transparante materialen en de samenwerking tussen deze materialen en licht. Dit creëert silhouetten en schaduwen die het beeld dynamisch maken.”

En kun je een voorbeeld geven van een project waarin dat terugkeert (of meerdere)?
“Mijn afstudeervoorstelling is hier een voorbeeld van, Het circus van de man. Dit was een voorstelling over toxische masculiniteit. Laatst had ik een voorstelling Welcome to motherhood, waarbij de hele enscenering gemaakt was van stof, waar licht op inspeelde. Het was een voorstelling over moederschap, waarin het decor haast een levend organisme moest uitbeelden. Door de bewegingen van de doeken en het licht leek het decor te ademen.”

Is er iets wat je als student op SintLucas hebt geleerd/meegekregen wat nog steeds betekenisvol voor je is?
“Het was een hele goede basis om daarna verder in de wereld van de kunsten te duiken. Je leert er het proces rondom vormgeven goed kennen. Van een moodboard maken tot de uitwerking. Deze tools zijn later nuttig in het werkveld of wanneer je verder studeert. Toen ik op de Toneelacademie kwam, had ik al veel vaardigheden die ik direct kon inzetten.
Een ding wat me is bijgebleven: ooit heb ik een docent gehad die me vroeg of ik wel voor de juiste studie had gekozen. Toen een harde uitspraak, maar het heeft me later juist gemotiveerd om meer te ontdekken. SintLucas was een startpunt en een fijne plek om te leren hoe je een creatief proces aangaat. Het stagejaar vond ik ook heel waardevol.”

Waar ben je het meest trots op?
“Dat ik dit mijn vak mag noemen en iedere dag dit werk mag doen, iedere dag bezig kan zijn met theater en vormgeving. Daarnaast blijf je in dit vakgebied bijleren en ontwikkelen. Iedere productie geeft nieuwe materie om in te duiken.” 

Zijn er theaterstukken/voorstellingen/events waarbij we jouw werk kunnen zien?
“In maart speelde de voorstelling All Men Must Die, hiervoor heb ik het lichtontwerp gedaan. Het was een hele provocerende voorstelling met een sterk feministisch perspectief. Dit stuk werd opgevoerd in verschillende theaters in Nederland.”

Interview: Ayla Kivits / Fotografie: Melvin van Liebergen
 

Afbeeldingen

Cookie-instellingen